Refluks żołądkowo-przełykowy, potocznie nazywany refluksem, to stan, w którym kwas żołądkowy cofa się do przełyku, powodując podrażnienie i uczucie pieczenia w klatce piersiowej, znane jako zgaga. Jest to jedna z najczęstszych dolegliwości gastroenterologicznych, dotykająca miliony ludzi na całym świecie. Choć może wydawać się błahostką, nieleczony refluks może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak zapalenie przełyku, zwężenie przełyku, a nawet nowotwory.
Głównym objawem refluksu jest zgaga, która charakteryzuje się piekącym bólem za mostkiem, często występującym po jedzeniu, podczas schylania się lub kładzenia do łóżka. Inne objawy mogą obejmować: - Kwaśne odbijanie się, - Ból gardła lub chrypka, - Kaszel nocny, - Trudności z połykaniem, - Ból w klatce piersiowej, który może być mylony z bólem sercowym. Warto zauważyć, że nie każdy z tych objawów musi wystąpić jednocześnie, a niektórzy pacjenci mogą doświadczać tylko jednego lub dwóch z nich.
Refluks jest zazwyczaj spowodowany nieprawidłowym funkcjonowaniem dolnego zwieracza przełyku (LES), który powinien zapobiegać cofania się treści żołądkowej do przełyku. Istnieje wiele czynników, które mogą wpływać na jego osłabienie, w tym: - Spożywanie tłustych, kwaśnych lub pikantnych potraw, - Palenie papierosów, - Otyłość, - Ciąża, - Hiatal hernia (przepuklina rozworu przełykowego), - Niektóre leki, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i leki na nadciśnienie.
Diagnozowanie refluksu zaczyna się od wywiadu z pacjentem, w którym lekarz analizuje objawy i historię chorób. Dalsze badania mogą obejmować: - Endoskopię górnego odcinka przewodu pokarmowego, aby sprawdzić stan przełyku i wykluczyć inne problemy, - pH-metria, która mierzy kwasowość w przełyku przez 24-48 godzin, - Manometria przełyku, aby ocenić funkcję LES, - Próby diagnostyczne, takie jak test na Helicobacter pylori.
medycyna bez tajemnic page 38 co warto wiedzieć o refluksieLeczenie refluksu zależy od jego ciężkości. Dla większości pacjentów zmiana stylu życia i diety jest pierwszym krokiem: - Unikanie pokarmów wywołujących objawy, - Podnoszenie głowy łóżka podczas snu, - Zrzucenie nadmiernej wagi, - Zaprzestanie palenia. W przypadkach, gdzie zmiany stylu życia nie wystarczają, stosuje się leki: - Antacida, które neutralizują kwas żołądkowy, - Inhibitory pompy protonowej (PPI) zmniejszające produkcję kwasu, - Prokinetyki, które poprawiają funkcjonowanie LES. W skrajnych przypadkach, kiedy leczenie farmakologiczne nie przynosi rezultatów, rozważa się zabiegi chirurgiczne.
Warto pamiętać, że refluks nie jest tylko bolesną dolegliwością, ale może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dlatego każdy, kto podejrzewa u siebie objawy refluksu, powinien skonsultować się z lekarzem, aby uzyskać odpowiednią diagnozę i plan leczenia. Regularne kontrole i świadome zarządzanie stylem życia mogą znacząco poprawić jakość życia osób zmagających się z tą dolegliwością.